Jos van Riet: “Als een kaas goed is, is ‘ie goed”

Jos van Riet (85) is al 55 jaar keurmeester. Hoe vaak hij een boortje in een kaas heeft gestoken en tussen zijn vingers de smedigheid heeft getest, is niet in te schatten. Zeg maar gerust heel vaak. “In Woerden heb ik een tijdje niet mogen keuren”, vertelt hij op vrolijke toon, “omdat ik van elke kaas al wist van welke boer ‘ie kwam. Ik stond op mijn zesde al aan de tobbe van mijn tante. Dan wilde m’n moeder ons kwijt en zei ze: ga jij maar naar ome Arie. Dat vond ik vreselijk leuk. Ik heb altijd in de kaas gezeten en heb er boeken over geschreven. Ik heb een eigen winkeltje gehad en ben kaashandelaar geweest.

Vooral door die winkel weet ik er veel van. Daar werken de mensen die de kaas snijden. Dan zie je meteen of het een lekkere kaas is of niet. Ik ben ook vaak in het buitenland geweest om te helpen met kaasmaken en het proces te verbeteren: van Nepal tot Zuid-Afrika. Ik was eens in Roemenië en rook bij binnenkomst al wat er misging. De fabriek werd slecht schoongemaakt, met overal schimmels. En dan de koeling die dat allemaal door de fabriek heen blaast. Dat hebben we eerst aangepakt. Hier in Woerden ben ik vaak in het Kaaspakhuis te vinden. Mensen kunnen bij ons workshops volgen, in kleine of grotere groepen.

Een Syriër is hier twaalf weken geweest en heeft nu een eigen kaasmakerij. Dat is toch mooi. Ik probeer altijd positieve praat te verkopen over kaas en proef nog heel veel: van nieuwe initiatieven tot lekkere boerenkazen. Die zijn allemaal verschillend, omdat elke boer het op z’n eigen manier doet. Soms weten ze zelf niet hoe bijzonder hun manier van kaasmaken eigenlijk is. Als we hier in Woerden zelf een kaas gaan maken, dan sta ik elke ochtend op met een ‘hoera’. Het is me nog niet gelukt een honderdpuntenkaas te maken, daarvoor zitten we met te veel handjes in de tobbe, maar ze zijn wel lekker. Als een kaas goed is, is ‘ie goed.”