Land van Boer en Zuivel: “Elke dag is anders op het familiebedrijf”

Boerderij Pennings uit Warmond

Achter in de Hellegatspolder, waar Lisse, Sassenheim en Warmond elkaar raken, runt de familie Pennings een melkveebedrijf met landwinkel. Al generaties lang wordt hier geboerd en maken ze kaas: 48+ boerenkaas om precies te zijn. Corné Pennings is de kaasmaker, maar staat er dankzij zijn vrouw Janneke, kinderen en ouders niet alleen voor. Hij vertelt over zijn liefde voor het boerenleven, de familie en natuurlijk het kaasmaken.

Hoe ben je op deze plek terechtgekomen?

“Ik ben de derde generatie. Mijn opa is hier in 1930 begonnen met boeren, mijn vader heeft dat overgenomen en nu runnen wij de boel. M’n ouders wonen sinds 2001 naast ons bedrijf, dus ze zijn allebei nog actief betrokken. M’n vader doet hand- en spandiensten, plastict kaas, voert de kalfjes en helpt de kaas in het vat doen. M’n moeder is net 80 jaar geworden en helpt nog veel mee in onze Landwinkel. Een echt familiebedrijf.”

En hoe zit het met je eigen gezin?

“We hebben drie kinderen, twee jongens en een meisje. De oudste is 20 en studeert Agrotechnologie. M’n andere zoon van 18 zit op de middelbare agrarische school. Hij wil het graag overnemen in de toekomst. Van kleins af aan kende hij alle koeienfamilies al uit zijn hoofd, dat zat er echt al vroeg in. Beide zoons helpen regelmatig mee en ze maaien heel graag. We hebben 43 hectare land, dus ze kunnen hun hart ophalen.”

Vanwaar de keuze voor 48+ boerenkaas?

“Dat is echt onze specialiteit waar we verreweg het meeste van verkopen, van jong tot overjarig. Er is veel vraag naar en we krijgen vaak terug dat mensen het erg lekker vinden. Daarnaast maken we ook veel kleinere kruidenkazen: van brandnetel en fenegriek tot Italiaans. In totaal zo’n twaalf soorten en allemaal van eigen melk.”

Wordt er in de winkel nog meer verkocht?

“Wij zijn aangesloten bij Landwinkel. Dat werkt ideaal: ze hebben een heel groot assortiment en je kunt op één punt bestellen. Je hebt ook veel contacten met andere Landwinkeleigenaren en het helpt qua bekendheid. In verhouding zijn we een vrij kleine winkel, maar we verkopen wel een groot deel van het hele assortiment. Nootjes en wijn, maar ook vooral onze eigen kaas. M’n vrouw Janneke maakt leuke kerst- en cadeaupakketten, naast haar werk in het basisonderwijs. We verkopen daarnaast ook vlees van onze eigen Belgische Blauwe ossen die we zelf opfokken.”

Wie staat er bij jullie aan de kaastobbe?

“Ik ben de kaasmaker. We hebben een oude grupstal omgebouwd tot drie verschillende ruimtes: een kaasmakerij, de pekelruimte en een ruimte waar de melkkoeltank staat. We hebben ook een eigen kaasopslag. We maken de kaas echt puur voor de eigen winkel en een paar afnemers, dus we doen het hooguit twee of drie dagen per week. Het gaat denk ik om zo’n 300 kilo kaas per week. Voor de kleine kazen heb ik een apart tobbetje. Als de wrongel helemaal rijp is, schep ik daar een gedeelte naar over en maken we ongeveer 50 kilo kruidenkaas per batch. Dat zijn kaasjes van 5 kilo. De 48+ boerenkaas is 16 kilo.”

Jullie werken sinds 2016 met een melkrobot. Hoe ging die overgang?

“Dat was best spannend. We hoorden vaak dat kaasmaken met een automatisch melksysteem lastig is. Je zou niet schoon genoeg melken, de melk zou vervuild raken en de zuurtegraad niet goed zijn. Maar dat is meegevallen. We hebben wat kinderziektes gehad, maar de kaas ging gelijk al boven verwachting goed. Als kaasmaker reinig je de robot drie keer per dag, als je geen kaasmaker bent doe je dat misschien twee keer. We gebruiken een sterker zuur, daar houd ik rekening mee. Je maakt kaas van rauwe melk, dus dat moet gewoon goed zitten.”

Jullie liggen achter in de polder. Vinden de mensen jullie wel?

“Je moet het opbouwen. We gaan er altijd voor dat mensen hier onze winkel verlaten met een volle tas. Het meeste is mond-tot-mondreclame. We doen ook wel wat op social media, bijvoorbeeld als de koeien naar buiten gaan. Dat trekt heel veel mensen. Ik denk dat er dan wel meer dan duizend mensen rondlopen. File in de polder!”

Jullie verhuren ook kano’s en een landhuis? Hoe combineren jullie alles? “

Het is echt een familiebedrijf, we helpen allemaal mee. De melkrobot helpt ook enorm. Soms moet je weleens ergens mee stoppen, zoals met de verhuur van elektrische bootjes. Die gingen af en toe kapot, en dan moest je de mensen gaan ophalen. Daar heb je met kano’s geen last van: die gaan hier de Kagerplassen op en komen vanzelf weer terug. We verhuren ook een landhuis, voor vergaderingen en familiefeesten. Dat loopt ook goed. Families kijken vaak even om de hoek in de stal. Dat vinden we prima, tot op zekere hoogte. We hoeven niet elke dag massa’s mensen, maar stellen graag onze deur open.”

Hoe ziet een dag met kaasmaken er concreet uit?

“Als ik kaas maak begin ik om 05.30 uur. Dan gaan we de melk overpompen naar de kaastobbe en warmen de melk op naar 29 graden, waarna stremsel wordt toegevoegd. Dan mag het een half uur stilstaan en ga ik ondertussen de stal in en even ontbijten. M’n vader voert de kalfjes. Na het half uur stremmen ga ik de wrongel snijden. Meestal ben ik rond 11.00 uur klaar en is er nog tijd voor ander werk. Altijd wat te doen.”

Hebben jullie prijzen gewonnen?

“We hebben met de Cum Laude Awards een keer de eerste prijs gewonnen met onze jong belegen kaas. Daarna niet meer, maar de kwaliteit is niet minder geworden. Er liggen daar zoveel mooie kazen, maar we doen altijd nog goed mee. Het grappige is dat we die prijs wonnen toen we net de melkrobothadden. Dat was direct het bewijs dat het goed kan: kaasmaken met een melkrobot.”

Hoe is het contact met collega-kaasmakers?

“Er zijn veel boeren komen kijken bij onze robot, hoe die werkt. Je leert veel van elkaar. Ik ook van hen. We gaan goed met elkaar om en gunnen elkaar het beste. Tegenwoordig doen veel meer boeren het hoor, kaasmaken met de robot. Destijds waren dat er nog een stuk minder.”

Hoe beschrijf je je plek in de polder?

“We zitten eigenlijk op een soort drielandenpunt. Bij ons op het erf komen Lisse, Sassenheim en Warmond bij elkaar. Ik zit overal ver vandaan, maar toch dichtbij. Officieel ben ik een Warmonder, maar ik trek meer naar Lisse en Sassenheim. Soms zit ik wel een beetje in een identiteitscrisis. Onze woonplaats is Warmond, maar m’n ouders naast ons wonen in Sassenheim. Onze jongveestal staat voor een deel in Lisse.”

Doe je nog iets qua voeding wat invloed heeft op de kaassmaak?

“Als kaasmaker moet je daar in elk geval wel op letten. Onze koeien – 55 Holsteiners – krijgen volop gras, maar ook snijmaïs met citrus erop. Dat geeft de kaas een klein beetje een fruitige smaak. De fijnproever haalt dat er wel uit. Tijdens keuringen hebben we regelmatig gehoord dat onze kaas een fruitige smaak heeft.” Wat vind je het mooiste aan het boerenleven? “Dat je eigen ondernemer bent. Je bent er 24/7 mee bezig en je werkt met dieren. Dat moet je liggen, want er zitten ook weleens eigenwijze koeien tussen. Als je er lol in hebt is het geen probleem. Het boerenleven is gewoon heel mooi, ik vind het hartstikke leuk. Elke dag is anders.”