Eens een keurmeester, altijd…

Felix Wilbrink, Voormalig culinair journalist bij De Telegraaf

Kom maar eens mee naar de beginjaren van mijn werk als culinair journalist. Ik trok van hot naar her, van boerderij naar landgoed, van telers naar boeren, altijd op zoek naar het échte eten. Eten waar nog een wonder voor gebeurt. Grond waar liefde mee is omgespit, dieren die je kan herkennen, en dan altijd mensen met meer dan eurotekens in hun ogen. De mensen waar je zo graag naast zit, wanneer ze over hun visie vertellen.

Er waren ook andere momenten. Eén begon met een stevige druk op de bel van mijn huis. Ik drukte op de buzzer en zou wel zien wie er aankwam. Een enorm gestommel op de trap. Er was iemand op weg naar boven die heel wat mee te slepen had. Toch maar even naar de deur en daar kwam een kleine, oudere man met grote doortastendheid binnen. “Hoi, ik ben Jos, Jos van Riet en kom kaas bij je maken”.

Twee tellen later was mijn aanrecht leeggehaald, stond er een enorme pan met melk op mijn fornuis, hingen er overal thermometers en keek het vrolijke mannetje om zich heen of er ook een boterhammetje te knabbelen was. Wat daar precies allemaal gebeurde… Ach, ik kan het reconstrueren. Hij babbelde tussen het kaasmaken vrolijk door. Over zijn leven in de kaas, over zijn liefde voor de kaas, over hoe hij na zijn pensioen misschien wel harder was gaan werken, over de gemeenteraad van Woerden en over de volksstammen in verre landen die hij het nobele vak van kaasmaken had bijgebracht. Oh, en dat hij keurmeester was en een boek had geschreven, over… kaas.

De man heeft een enorme invloed op mijn leven gehad. Ten eerste belde hij vanaf die dag om de twee maanden om te horen of er wel een kaasverhaal in de maak was, ten tweede om mij op een aanstaande jaarlijkse kaasmarkt in Woerden te wijzen. Een keer presteerde ik het om te zeggen: “Dit jaar geen Woerdense kaasmarkt in de krant!” Eigenlijk om hem een beetje te pesten. Ontdaan riep hij: “Dat kan helemaal niet, want je zit in een van landauers waar we de vips in vervoeren en je gaat op het podium de eerste graskaas proeven! Kan je meteen een hartig woordje wisselen met de minister van Landbouw want die zit ook in die koets.” Die man heeft me gewoon net zo lang met stremsel geïnjecteerd, gewrongeld, en in de pekel gelegd zodat ik nu ‘s morgens bij het opstaan al denk of ik nog iets leuks over kaas kan schrijven.

In dit artikel wordt hij in het zonnetje gezet. Op de Cum Laude keuringsdag zag ik hem lopen. Geen keurmeester meer, 85 vinden ze oud genoeg. Maar even een plankje ophalen, daar ging hij al. Vlak voordat hij op pad ging, pikte hij nog even een stukje boor mee. “Jodium, ik proef jodium. Hebben jullie dat? Opletten hè!” Jos van Riet houdt van een goed verhaal, als ik hier en daar iets heb overdreven… Haha, dat doet hij ook! Oh ja, die kaas die hij had gemaakt en achtergelaten, is nooit oud geworden.